Η ΒΕΒΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ ΤΟΥ ΜΑΡΚΟΥ ΜΠΟΤΣΑΡΗ - Γράφει ο Θανάσης Γιαννακόπουλος

Μετά την έξοδο και την είσοδο των Τουρκοαιγυπτίων στο έρημο Μεσολόγγι , άρχισαν οι σφαγές  των ανήμπορων να ακολουθήσουν στην έξοδο. Την ερήμωση δεν γλύτωσαν, ούτε και οι τάφοι που ήταν στο κήπο των Ηρώων. Ανάμεσα στους ανοιγμένους τάφους ήταν κι εκείνος του Μάρκου Μπότσαρη. Άνοιξαν τον τάφο οι Τουρκοαιγύπτιοι  με την ελπίδα να βρούν χρυσαφικά κι άλλα, κι πέταξαν τα κόκαλλα του ήρωα έξω. Ο Χουρσίτ πασάς μόλις πληροφορήθηκε το γεγονός διέταξε να ξαναβάλουν τα κόκκαλα του ήρωα στον τάφο  και έψεξε το  γεγονός. Αυτή ήταν η πρώτη βεβήλωση του τάφου του Μάρκου Μπότσαρη.

To 1835 όταν ο Οθωνας επισκέφθηκε  το Μεσολόγγι  βρήκε τα οστά του Μάρκου  πρόχειρα θαμένα  στον τάφο ,που βρίσκονταν στην έκταση των 14 στρεμμάτων  στην οποία κατά την διάρκεια της μεγάλης   μάχης αγωνίστηκαν οι αγωνιστές. Ο Οθωνας έδωσε εντολή  να συγκεντρωθούν και να φυλαχθούν  τα οστά των αγωνιστών σε κιβώτια ,ενώ για τα οστά του Μάρκου  να αναγερθεί μνημείο. Μέχρις ότου αναγερθεί  να τοποθετηθεί επιτύμβια πλάκα, για την τιμή του. Το 1837  ανεγέρθη επιτύμβιο μνημείο από τον Γάλλο, διάσημο γλύπτη, Δαβίδ Αντζέ. Ο Τελευταίος τριγύρισε το τότε Μσολόγγι για να βρεί μια έμπνευση που να εκφράζει τον Μάρκο. Συνάντησε ένα δεκάχρονο κορίτσι, πεσμένο σε ένα τάφο  και με το δεξί χέρι του  προσπαθούσε  να διαβάσει μια επιγραφή που ήταν πάνω στο τάφο. Ηταν η Κλημεντίνη  η μετέπειτα, η  κόρη της Ελλάδας.

Το 1843 ο Δαβίδ  συνάντησε τη Κλημεντίνη  με σπασμένο  το δεξί χέρι  και κομμένα τα αυτιά  της. Με δυσκολία την αναγνώρισε και  εκείνη του διηγήθηκε την ιστορία της. Κρατούσε  στο χέρι της  το χάλκινο  χριστό που είχε πάρει ως αμοιβή όταν πόζαρε στο γλύπτη.  Το 1862 έγινε νέα βεβήλωσε του τάφου του Μάρκου  Μπότσαρη .Τα οστά σκορπίστηκαν αυτή τη φορά από Έλληνες. Αυτή τη φορά, μαζεύτηκαν από τον Γεώργιο Γιολδάση  (γιό του Πάνου Γιολδαση)  και τον Χ. Σταμμέλλο. Η κόρη της Ελλάδας που βρίσκεται σήμερα στο Μεσολόγγι , είναι αντίγραφο  του γλυπτού που βρίσκεται στο πολεμικό μουσείο στην Αθήνα.