Πλειστηριασμός σπιτιών -χωραφιών που βρίσκονταν στα Ψιανά και έγινε το 1893 στο Καρπενήσι, όπως διασώθηκε από υπάρχοντα έγγραφα.- Γράφει ο Θανάσης Γιαννακόπουλος

Τα Ψιανά, ένα μικρό χωριουδάκι στη ΝΑ πλευρά της Καλλιακούδας άλλοτε έδρα Κοινότητας, πατρίδα των Γιολδασαίων και άλλων αγωνιστών του 21, ήταν γνωστά από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας ή και παλαιότερα όπως δείχνει κτητορική επιγραφή  στην Αγία Βαρβάρα. Ο μακαρίτης Παπα-Βαστάκης διάβασε την επιγραφή και δήλωσε ότι η εκκλησία είναι κτισμένη τον 15^ο αιώνα.

Ακόμη  μαρτυρίες που έφθασαν στις μέρες μας δείχνουν ότι το νεκροταφείο ήταν έξω από την εκκλησία ( εκεί  που έξω αριστερά, στην εξώπορτα κοντά, είναι θαμμένος και ο καπετάνιος, στρατηγός  Γιαννάκης Γιολδάσης του Κώστα, γνωστός ως Γιαννακάκης, απόγονοι αυτού είναι οι Γιαννακαίοι ή Γιαννακοπουλαίοι. Την παλιά κατοίκηση των Ψιανών δείχνουν οι ανεξερεύνητοι τάφοι στο πλάι πάνω από την Αγία Βαρβάρα, καθώς και το Κτίσμα απομεινάρι της οχύρωσης της Ζαγοράς, που βρίσκεται  λίγο ποιο κάτω από την τούφα. Η κορυφογραμμή, μεταξύ Αγίας Παρασκευής και Τούφας (τελευταίο ύψωμα, πριν η Καλλιακούδα βουτήξει στον Κρικελοπόταμο) είναι γεμάτη από τάφους. Ανοιγμένους από τα παλιά χρόνια και ο κάθε τάφος είχε μικρό πήλινο δοχείο, λυχνάρι, όπως ομολογούσε ο μακαρίτης Γ. Γιαννακόπουλος που απεβίωσε πριν μερικά χρόνια.  Κοντά στο Κτίσμα υπάρχει παλιό σκάψιμο, και κατά μαρτυρίες των γονιών μου και άλλων, υπήρχε Βρύση και το νερό το φέρνανε με σουίλο  από την Αλογόβρυση που βρίσκεται κοντά στην Τούφα. Προσωπικά θυμάμαι τα υπολείμματα από το υδραγωγείο που μαζί με άλλα παιδιά του χωριού (Παν. Γιαννακόπουλος κυρίως) τα ψάχναμε. Ο καθηγητής και φίλος Κώστας Πρασσάς, έχει γράψει ολόκληρη εισήγηση σε συνέδριο ιστορίας που έγινε στη Δομνίστα, πριν  περίπου 8 χρόνια και δημοσιεύεται στα πρακτικά του συνεδρίου. Μετά την από αυτή την εισαγωγή .Απαραίτητη,  για μια γνωριμία με το τόπο. Σε αυτό τον τόπο σύμφωνα με τα Γενικά Αρχεία του Κράτους στην Επανάσταση του 21 και μετά από αυτή υπήρχαν αρκετές οικογένειες που απόγονοι τους με τα ίδια η παραπλήσια ονόματα υπάρχου όχι μόνο στο χωριό Ψιανά, αλλά και σε άλλα χωριά της Ευρυτανίας, στην Αθήνα ,Θεσσαλονίκη, Αγρίνιο, Λαμία κλπ. Ακόμη, υπάρχουν στις ΗΠΑ καθώς και στη Ρουμανία (άλλοτε Βλαχία).Κυριαρχούσαν στο χωριό οικογένειες με το όνομα Κρέτσης, Φώλος, Κοντοθανάσης, Γιαννακόπουλος όπως μετενομάσθη: ο Γιολδασης, Τσολάκης, Σκλαβούνος, Καραμπέτσας ,Μαντζής, Ράπτης κλπ.

Στο αρχείο της οικογένειας Λάμπρου Γιαννακόπουλου όπως το επιμελείται ο αδελφός μου Γιάννης ,βρέθηκε μια διακήρυξη που αφορά μια δημοπρασία- πλειστηριασμός χωραφιών του φώλου; που έγινε στο Καρπενήσι το 1893.Τά χωράφια αυτά είχαν κατασχεθεί .Βρέθηκε μόνο η διακήρυξη και τα κατασχεθέντα κτήματα. Η καθαρογραφή της διακύριξης, αρκετά δύσκολη έχει ως παρακάτω. Ο ντελάλης Γεώργιος Δερματάς κάτοικος Μικρού Χωρίου  του Δήμου Καρπενησίων (έτσι ονομάσθη ο δήμος Καρπενησίου τότε) διόρισε τον κήρυκα (ντελάλη) Γεώργιο Φαρσαλή , κάτοικον ενταύθα (δηλαδή Καρπενησίου),  να διακηρύξει εις όλα τα δημοτικά μέρη ,τα κεντρικότερα  μέρη, πως ενταύθα ….και ότι την Δεκάτην ογδόην Απριλίου του έτους 1893 (εννεακοστού τρίτου ετους, ημέραν Κυριακή  και από ώρα  δεκάτη  μέχρι ενδεκάτης ΠΜ της αυτής ημέρας πλειστηριάζονται αυτά δημοσίως: 1) Ένα αγρόν κατηφορικόν  κείμενον εις την θέσιν Παλαιοχώριον  της περιφέρειας Ψιανών του Δήμου Ευρυτάνων (είχε μετονομασθή τότε ο Δήμος Καλλιδρομητώv) συνορευόμενον  μέρος με εκκλησίαν η  Αγία Βαρβάρα, αγρόν Δημ.Σκλαβούνου, Γεωργ.Γιαννακόπουλου και δρόμον , κομμάτια δύο (το χωράφι ήταν σε δύο κομμάτια) 2) μια δυόροφος σκέτη λιθοκατασκευή κτήριο  μετα του συνερευόμενου γιουρτιού  στρεμάτων το όλων τριών διεαιρεμένων  σε κομμάτια αχυρώνα όλων των όλο με δημόσιο δρόμο  με ρεύμα, με Αριστείδην Γιαννακόπουλον και κτήματα Γεωργ.Γιαννακοπούλου του  και του αδελφούτου Κων Γιαννακοπούλου  κατοίκων Ψιανών  του δήμου τούτων εις περιφέρειαν Ψιανών  του δήμου τούτου άτινα κατασχέθηκαν με την υπ αιθ. 541  του 1846 του συμβολαιογραφούντος …23 Οκτωβρίου  1892 του  συμ. αριθ 142 εκθέσεως αναγκαστικής κατάσχεσης

Εφ ώ συνετάχθη το παρόν   δόθηκε προς  διακήρυξιν  κάνοντας μάρτυρας

Ο Μάρτης Δ.Ττσουβδαλιάς,  Ο Κήρυξ (ντελάλης)  Γ.Φαρσαλής,  Ο Κλητήρ  Ι.Μέρμηγκακης