“Ζωοκλέφτες“ στην Ευρυτανία… Γράφει ο Θαν. Γιαννακόπουλος

Μεγάλο μερίδιο ευθύνης για  την κακή αυτή συνήθεια της  ζωοκλοπής στην Ευρυτανία φέρει και η κομματική εξαχρείωση και η μεγάλη επιείκεια της Δικαιοσύνης  απέναντι στους ζωοκλέφτες , όπως επίσης και η μεγάλη φτώχια που επικρατούσε μετά τον εμφύλιο στο Νομό.

Τόση ήταν η ελαστικότητα της Δικαιοσύνης απέναντι στο φαινόμενο της ζωοκλοπής που κατάντησε παροιμιώδης. Οι Σαρακατσαναίοι τα κατάφερναν και αθωώνονταν χάρη στη ρητορική δεινότητα κάποιου νομικού  της  Πόλης Καρπενησίου, ονόματι Κόπανος  (Διονύσιος το όνομα του, με δικηγορικό Γραφείο απέναντι από Ξενοδοχείον, το Πανελήνιον) και γι΄ αυτό  έλεγαν « Ζήτου ου Κόπανους , σαράντα λέξεις στου λιπτό». Ίσως σε μεγαλύτερο βαθμό η συνήθεια αυτή της κλοπής αιγοπροβάτων υπήρχε στους Σαρακατσαναίου.

«Κείνα τα χρόνια στ’ Άγραφα οργίαζε η ζωοκλοπή. Δεν άκουγες τίποτ’ άλλο , παρά ότι σήμερα κλέφτηκαν τόσα εδώ και ταχιά τόσα εκεί. Πολλές βολές έκλεφταν ολόκληρα μπ(ου)λούκια… Εκεί στην Καρυά πολλές  βολές, παλιότερα, σούσπαζε τη μύτη η τσίκνα απ’ τα κρασιά που ψένονταν στα ταψιά μέσα στα ίδια τα σπίτια. Τόσο είχε αποχαλινωθεί η κατάσταση,  που οι ίδιοι τσομπαναραίοι  όσα έκλεφταν δεν τάτρωγαν εκεί στα κοπάδια τους, αλλά  τάφερναν και στα κονάκια τους και τάτρωγαν με τις φαμίλιες τους. Και το πράμα δεν παραξένευε κανέναν».

Παλιότερα ανάμεσα στους δύο πολέμους  τον Α΄ Παγκόσμιο και τον Β΄, αλλά και μετά, μπορεί να μην είχαμε κλέφτες  στα Βουνά  που μάχονταν τους Τούρκους, είχαμε όμως τους λεγόμενους ζωοκλέφτες με τα χαρακτηριστικά ονόματα  κατσικοκλέφτες όπως, αλογοκλέφτες, ανάλογα  με το είδος της κλεψιάς  στην οποία επιδίδονταν. Μολογάν ότι στο Συγκρέλλο  χωριό της Καλιακούδας, καλύβωναν τα άλογα ανάποδα για μην μπορούν οι καταδιωκτικές αρχές  να ανακαλύψουν  εύκολα τους κλέφτες. Ακόμη σε άλλα χωριά κυρίως των Αγράφων ,Βάλτου κτλ,  με σιδεριές στα άλογα τα πεδίκλωναν στα δύο μπροστινά  πόδια, για να μην έρθουν οι κλέφτες το βράδυ κυρίως, να τα πάρουν. Η αποκάλυψη και η σύλληψη των κλεπτών ήταν πολύ δύσκολη αν όχι αδύνατος.

Σημείωση: Ο Κόπανος  ήταν δικηγόρος στο Καρπενήσι και είχε πελάτες τους τσελιγκάδες Σαρακατσάνους που στην περιοχή τους αποκαλούσαν Βλάχους, από το Βελούχι, τα Κοκκάλια, την Καλιακούδα κτλ. Είχε εκλεγεί και βουλευτής με λιγότερο από 1000 ψήφους, περίπου 900, τότε το εκλογικό σύστημα ήταν πλειοψηφικό  και οι ψήφοι του Καραπιπέρη, τον έβγαλαν Βουλευτή.

Ο Φιλόλογος και συγγραφεύς  Κουρέλης στο βιβλίο του «Σαρακατσαναίοι»  αναφέρεται και στους κλέφτες  που δρούσαν πριν το 1969 στα βουνά της Ευρυτανίας. Επειδή όσα γράφει κι εγώ τα άκουσα από τον πατέρα μου και τους άλλους «βλάχους» της Καλικακούδας  είναι πέρα για πέρα αληθινά  τα αναφέρω  γιατί σήμερα  δεν υπάρχουν οι Βλάχοι του τόπου μας παρά μόνο τα απομεινάρια από τις στρούγγες και τα κονάκια τους.