Ιστορίες από παλιά με τον Καθηγητή Θανάση Γιαννακόπουλο

Οι Έλληνες μεσαίου εισοδήματος ταξίδευαν με το κρεβάτι τους το οποίο συνήθως αποτελεί από μια κουβέρτα (Τσόλι ή βελέντζα) για κρεβάτι και το μόνο που ζητούν  από τον πανδοχέα είναι έναν χώρων έξι ποδιών για να απλώσουν το (κουρασμένο) κορμί τους. Υπάρχουν τριάντα πανδοχεία  στην Αθήνα που μπορούν να τους προσφέρουν, όμως δεν έχουν καμία διάθεση να ξαπλώσουν καταγής  μαζί με άλλους τέσσερις Έλληνες, δεν αξίζει το κόπο να επεκταθώ μιλώντας  για τους ανθρώπους … Αυτά αναφέρει  στην Ελλάδα του ¨Οθωνα  ο Έντμοντ Αμπου, σε  βιβλίο  του, που εκδίδεται το 1854.

Kάπου εδώ, κοντά μπορεί να αναφερθεί κάτι για τα χάνια της περιοχής μας. Όνομα τουρκικό, που δηλώνει πανδοχείο κοντά σε ρέμα ,μύλος , ξέφωτα ,κατοικία για τους αγωγιάτες και κυρίως για το ανέβασμα και το κατέβασμα των μετακινούμενων κτηνοτρόφων το Φθινόπωρο και την Άνοιξη. Και στα χάνια, οι κτηνοτρόφοι ζητούν  το λίγο στεγασμένο χώρο για να βάλουν –στρώσουν την βελέντζα ή την κάππα τους και λίγο τριφύλλι  ή χορτάρι για τα χοντρικά ζώα που μεταφέρουν το βλάχικο-σαρακατσάνικο νοικοκυριό τους. Στο χάνι, μόνο ο χαντζής υπηρετεί τους ταξιδιώτες και τους κτηνοτρόφους (βλαχοποιμένες)  όταν βέβαια του κάνει «κέφι». Όσο πολλοί και αν είναι οι ταξιδιώτες θα βουλευτούν στον ένα μοναδικό δωμάτιο ή και στα δύο. Πάγκους, τραπέζια  σπανίζουν, τραπέζια ή σοφράδες κοντά στο παραγώνι  για να γίνονται και οι  πιρομάδες. Κάθονται σταυροπόδι όπως παλιότερα οι Τούρκοι  ή  μισοξαπλωμένοι. Το χάνι προσφέρει μόνο τη στέγη. Και άφθονο ξυνόμαυρο κρασί.  Το θρυλικό χάνι των Μπαλταίων στον παλιό δρόμο για το Αγρίνιο και κοντά στο μοναστήρι του Προυσού ήταν γνωστό για τους θρύλους και τις παραδόσεις. Στο χάνι έμεινε και το συνεργείο –γεφυροποιού του Κολακυθά που σκοτώθηκε όταν το γιοφύρι στα διπόταμα έπεσε ,αφού δεν πρόλαβε να  βάλει το «κλειδί» Άλλο ονομαστό χάνι ήταν στον Αντριά, κοντά στο κτήμα του Σιαδήμα, στο δρόμο από Μαχαλά προς Κεφαλόβρυσο (Θέρμο). Εκεί ήταν κυρίως το χάνι των κτηνοτρόφων που μαζεύονταν  λίγο πριν πιάσουν το Θέρμο. Κτηνοτρόφοι από την Ευρυτανία και Ορεινή Τριχωνίδα, εκεί ξενυχτούσαν, γλεντούσαν  και εύχονταν μεταξύ τους καλό χειμώνα. Ο τελευταίος χαντζής ήταν ο μπάρπα-Χρίστος. Πάντα κερνούσε λουκούμι και ένα ποτήρι νερό στους κουρασμένους διαβάτες. Σήμερα δεν υπάρχει χάνι ούτε ζωή στο τόπο.