Ψήφισμα ΠΕΔ για τη μη εγκατάσταση νέων ανεμογεννητριών στη Στερεά Ελλάδα

Το ψήφισμα της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Στερεάς Ελλάδας για τη μη εγκατάσταση νέων ανεμογεννητριών και τον εξορθολογισμό του σχετικού θεσμικού πλαισίου.

Αποδέκτες είναι ο Πρωθυπουργός, οι Υπουργοί Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης καθώς και ο πρόεδρος της ΡΑΕ.

Το ψήφισμα αναφέρει τα κάτωθι:

Στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας παράγεται ήδη το 41% της συνολικής αιολικής ενέργειας της χώρας μας με εγκατεστημένη ισχύ 1.678 MW, όταν άλλες Περιφέρειες έχουν λιγότερα από 50 MW!

Είναι προφανές ότι η Στερεά Ελλάδα «σηκώνει στις πλάτες της» ένα βάρος δυσανάλογο από αυτό που της αναλογεί τόσο σε σχέση με τις υπόλοιπες Περιφέρειες, όσο και σε σχέση με τα επιτρεπόμενα όρια, όπως αυτά έχουν θεσμοθετηθεί. Σε περιοχές όπως η Νότια Εύβοια και το μεγαλύτερο τμήμα της Βοιωτίας, που αποτελούν ήδη υπερκορεσμένες περιοχές, πληροφορούμαστε συνεχώς για νέες αδειοδοτήσεις. Στους χάρτες του παραρτήματος Ι αποτυπώνεται πλήρως η υφιστάμενη κατάσταση (χάρτης Α) και η μελλοντική κατάσταση (χάρτης Β), όταν προχωρήσει η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών που βρίσκονται σε διάφορα στάδια αδειοδότησης. Γίνεται αντιληπτό ότι έχει απολεσθεί πλήρως η αίσθηση του μέτρου και πρέπει άμεσα η δυσμενής αυτή προοπτική να ανατραπεί.

Η χωροθέτηση των ανεμογεννητριών γίνεται χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής. Δεν λαμβάνεται υπόψη αν μια περιοχή έχει χαρακτηριστεί ως «περιοχή natura», αν αποτελεί περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, αν αποτελεί αρχαιολογικό χώρο. Δεν λαμβάνεται υπόψη αν η κάθε τοπική κοινωνία έχει επιλέξει έναν διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης που πλήττεται καίρια και πολλές φορές ανατρέπεται, μέσω της εγκατάστασης ανεμογεννητριών.

Δυστυχώς, μία μέτρηση των ανεμολογικών δεδομένων αρκεί για να υπερκεραστούν όλα τα παραπάνω και η ζυγαριά να γύρει – με κάθε νομιμότητα – υπέρ της – κατά βάση άναρχης – εγκατάστασης ανεμογεννητριών.

Το θεσμικό πλαίσιο είναι διάτρητο, ενώ την ίδια στιγμή τα ειδικά χωροταξικά σχέδια μοιάζουν απαρχαιωμένα, μη δυνάμενα να ανταποκριθούν στα σημερινά δεδομένα θέτοντας όρους και όρια. Η κατάσταση αυτή, σε συνδυασμό με την απουσία πρόβλεψης αποφασιστικής γνώμης στις τοπικές κοινωνίες, καθιστούν τους Δήμους και τους κατοίκους απλούς θεατές στην όλη διαδικασία και επιτρέπουν την ανεμπόδιστη εγκατάσταση ανεμογεννητριών, είτε σε ήδη υπερκορεσμένες περιοχές, είτε σε παρθένες περιοχές natura ή αμιγούς φυσικού κάλλους ή ακόμη και αρχαιολογικούς χώρους.

Η ανωτέρω περιγραφόμενη νοσηρή κατάσταση επιβεβαιώνεται από την πρόσφατη έγκριση του επενδυτικού σχεδίου “Αιολικά Πάρκα Εύβοιας ισχύος 470,4 MW” των εταιριών “ΕΛΛΑΚΤΩΡ ΑΕ” και “EDP Renewables S.A.”, προϋπολογισμού 489 εκατ. €, από την Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε.), αλλά και από δεκάδες άλλες αδειοδοτήσεις αιολικών σταθμών μικρότερης ισχύος.

Σε καμία περίπτωση η Π.Ε.Δ. και οι Δήμοι της Στερεάς Ελλάδας δεν τάσσονται κατά της αξιοποίησης των καθαρών πηγών ενέργειας. Παράλληλα όμως, σε καμία περίπτωση δεν δεχόμαστε να συνεχίσει η Στερεά Ελλάδα να αποτελεί την εύκολη λύση στη χωροθέτηση νέων ανεμογεννητριών, υπό το ισχύον ξεπερασμένο και αδύναμο θεσμικό πλαίσιο, πολλώ δε μάλλον όταν ήδη έχουν ξεπεραστεί, κατά πολύ, τα προβλεπόμενα όρια.

Με βάση τα παραπάνω, το Διοικητικό Συμβούλιο της Π.Ε.Δ. και οι Δήμαρχοι της Στερεάς Ελλάδας – μη Μέλη του Δ.Σ. ζητούν από την Κυβέρνηση και τους συναρμόδιους Υπουργούς:

1. Την άμεση αναστολή κάθε νέας αδειοδότησης και κάθε νέας εγκατάστασης ήδη αδειοδοτημένου αιολικού σταθμού.

2. Την επανενεργοποίηση της διαδικασίας μόνο εφόσον ολοκληρωθούν σωρευτικά τα παρακάτω:

• Η εκ βάθρων αναθεώρηση του πλαισίου αδειοδότησης και εγκατάστασης των αιολικών σταθμών καθώς και του ειδικού χωροταξικού πλαισίου για τις ΑΠΕ, με σκοπό να υπάρξουν αυστηρά κριτήρια και de facto περιορισμοί στο πλήθος και στη χωροθέτηση των αιολικών σταθμών (π.χ. απαγόρευση εγκατάστασης σε περιοχές natura, σε αρχαιολογικούς χώρους, σε περιοχές αναγνωρισμένου φυσικού κάλλους, σε υπερκορεσμένες περιοχές, σε περιοχές φυσιολατρικού τουρισμού και αναψυχής, σε περιοχές που χρησιμοποιούνται για σκοπούς κτηνοτροφίας, κ.α.).

• Η επικαιροποίηση του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου της Στερεάς Ελλάδα, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις νέες συνθήκες και να λαμβάνεται υπόψη τη γνώμη των τοπικών κοινωνιών σε σχέση με το μοντέλο ανάπτυξης που επιθυμούν.

• Η θεσμοθέτηση αποφασιστικής γνώμης (με δικαίωμα άσκησης veto) για τις τοπικές κοινωνίες σχετικά με την εγκατάσταση αιολικών σταθμών, μέσω απόφασης του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου. Η γνώμη να παρέχεται σε πρώιμο στάδιο της διαδικασίας.

• Η θεσμική πρόβλεψη υποχρέωσης πλήρους αποκατάστασης των περιοχών στις οποίες βρίσκονται εγκατεστημένες οι ανεμογεννήτριες, από τους ιδιοκτήτες τους μετά την ολοκλήρωση του κύκλου ζωής και τη θέση τους σε αχρηστία. Πρόβλεψη παρακράτησης ποσού από τους ιδιοκτήτες, το οποίο θα τους αποδίδεται, εάν και εφόσον, μεριμνήσουν για την πλήρη αποκατάσταση της περιοχής εγκατάστασης μετά την ολοκλήρωση του κύκλου ζωής της επένδυσης.

• Η πρόβλεψη διαβούλευσης (ηλεκτρονική δημόσια διαβούλευση μέσω opengov.gr και διαβούλευση σε επίπεδο Δημοτικών και Περιφερειακού Συμβουλίου) σε κάθε στάδιο και σε κάθε επίπεδο πρέπει να θεωρείται δεδομένη.

3. Τον άμεσο ορισμό συνάντησης αντιπροσωπίας της Π.Ε.Δ. και της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας με τους Υπουργούς Περιβάλλοντος & Ενέργειας και Ανάπτυξης & Επενδύσεων για την έκθεση και τη στοιχειοθέτηση των παραπάνω. Η αντιπροσωπία πενταμελής και θα αποτελείται από τον Πρόεδρο της Π.Ε.Δ. Στερεάς Ελλάδας, κ. Νίκο Σουλιώτη, τον Περιφερειάρχη, κ. Φάνη Σπανό και αιρετούς εκπροσώπους των αρμόδιων Επιτροπών και Οργάνων των δύο Φορέων.