Τα δάση μας και... τα μάτια μας! - Άρθρο-παρέμβαση στο blog "Ευρυτάνας ιχνηλάτης" από τον συμπατριώτη μας Σεραφείμ Τσιουγκρή, πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Εθελοντών Πυροσβεστικού Σώματος

Ένα μοναδικό θέαμα που μπορεί να απολαύσει κανείς εάν βρεθεί σε κάποιο βουνό της Ευρυτανίας, και κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, είναι η ομίχλη μέσα στα ελατόφυτα βουνά. Την ώρα που ο ήλιος βγαίνει δειλά-δειλά στην ανατολή και η θερμοκρασία αρχίζει να ανεβαίνει μπορείς να σταθείς ώρα και να βλέπεις ζωντανά μπροστά σου ένα πίνακα ζωγραφικής βγαλμένο θαρρείς από έμπνευση καλλιτέχνη με σκοπό να συνεγείρει τις αισθήσεις! 

Έχοντας ζήσει χρόνια στην Ευρυτανία είχα την τύχη να χαρώ πολλές φορές τέτοιες εικόνες, να απολαύσω τον κρύο αέρα να γεμίζει τα πνευμόνια μου, ανάκατα με μια αίσθηση ζεστασιάς που σιγά-σιγά κατέκλυζε κάθε κύτταρο του κορμιού μου. Χρόνια, εικοσιένα κοντά, υπηρετώντας το Πυροσβεστικό Σώμα Ελλάδος, ως Εθελοντής Πυροσβέστης, έχω βρεθεί πάμπολλες φορές σε δασικές πυρκαγιές σε όλη την Ελλάδα.

Έχω ζήσει πολλά και έχω δει τι σημαίνει να χάνεται ένα δάσος από πυρκαγιά. Αυτό το γεγονός πάντα με επηρεάζει και κακές σκέψεις μου έρχονται στο μυαλό όταν βλέπω αυτό το υπέροχο τοπίο, που περιέγραψα πιο πάνω, να μοιάζει με σκηνικό απόκοσμο όταν αντί της ομίχλης υπάρχει καπνός και φωτιά..

Αφορμή λοιπόν για να γράψω αυτό το άρθρο, λίγες μέρες πρίν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου (1η Μαΐου), στάθηκε η ενημέρωση που είχα ότι δύο μεγάλες δασικές πυρκαγιές στην Ευρυτανία τα τελευταία εικοσιτετράωρα απασχόλησαν την πυροσβεστική υπηρεσία Καρπενησίου και το πυροσβεστικό κλιμάκιο Φουρνάς. Αυτό από μόνο του το γεγονός με προβλημάτισε έντονα. Παρακολουθώντας τα στατιστικά που εκδίδει κάθε χρόνο το αρχηγείο του πυροσβεστικού σώματος, η Ευρυτανία συγκαταλέγεται στους νομούς με τις λιγότερες δασικές πυρκαγιές και με τις λιγότερες καμένες εκτάσεις.

Μάλιστα οι πυρκαγιές στους δύσκολους μήνες -Αύγουστο συνήθως και Σεπτέμβριο- είναι ελάχιστες. Δυο μεγάλες πυρκαγιές τον Απρίλιο μήνα θα πρέπει να μας προβληματίσουν όλους, πολίτες και κράτος, για το τι μπορεί να επακολουθήσει. Η απουσία βροχών καθώς και χιονιού αποτελεί αρνητικό παράγοντα για την έναρξη και ανάπτυξη μιας δασικής πυρκαγιάς. Θέλει λοιπόν ιδιαίτερη προσοχή για τους μήνες που ακολουθούν από όλους μας για να διατηρήσουμε αυτό τον δασικό πλούτο ανέπαφο από την λαίλαπα μιας φωτιάς.

Τι πρέπει όμως να κάνουμε; Πως θα προστατεύσουμε την Ευρυτανία μας; Ερωτήματα κρίσιμα που θα προσπαθήσω να απαντήσω περιληπτικά: Αυτό που προέχει είναι να ενημερώσουμε γνωστούς, φίλους, γιαγιάδες, παπούδες, συγγενείς, ότι μπορεί μεν να επιτρέπεται το κάψιμο ξερών κλαδιών και χόρτων μέχρι τις 31 Απριλίου, αλλά είναι εγκληματικό να καίς με αέρα και όταν δεν έχει βρέξει για μέρες.

Ο αέρας είναι ο κυριότερος παράγοντας εξάπλωσης μιας πυρκαγιάς κάνοντας αδύνατο τον έλεγχο της φωτιάς από αυτόν που την έβαλε. Θα αναζητηθούν ευθύνες, είναι σίγουρο, από τα αρμόδια όργανα, αλλά τι να το κάνεις εάν χάσουμε ένα δάσος με έλατα που σημειωτέον χρειάζεται σχεδόν 100 χρόνια για να φτάσει στην κατάσταση που ήταν πριν την φωτιά!

Τα δάση γενικότερα σε όλη την Ελλάδα δεν "δουλεύονται" αφού δεν υπάρχει πια δραστηριότητα σε αυτά! Ο κόσμος δεν μαζεύει ξερόκλαδα για τον χειμώνα, κτηνοτροφία δεν υπάρχει, ξυλοκόποι που δούλευαν και μάζευαν ξύλα δεν υπάρχουν, κι όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα να συσσωρεύεται πολύ καύσιμη ύλη η οποία αποτελεί μια βραδυφλεγή βόμβα για όλο το οικοσύστημα.

Προσοχή στους περιπάτους μας, απολαμβάνουμε τη βόλτα μας χωρίς τσίγαρο αλλά ακόμη και αν καπνίζουμε φροντίζουμε πάντοτε να σβήνουμε το τσιγάρο πολύ καλά. Σκουπίδια δεν πετάμε πουθενά, έχουν αναφερθεί πυρκαγιές που ως αιτία έναρξης ήταν τα σκουπίδια. Σημαντικό επίσης είναι να μην κάνουμε εργασίες ηλεκτροκόλλησης τις μέρες που υπάρχει αυξημένη θερμοκρασία, χαμηλή υγρασία και πνέουν άνεμοι ισχυροί.

Προσέχουμε ειδικά στα χωριά μας που λίγο-πολύ όλα τα σπίτια είναι κοντά ή μέσα στο δάσος. Εφιστώ δε την προσοχή και στο εξής: έχουμε καθήκον απέναντι στον πανέμορφο τόπο μας να βρισκόμαστε σε συνεχή επαγρύπνηση γιατί πέραν όλων των προαναφερθέντων, η ιστορία έχει δείξει ότι σε πάρα πολλές περιπτώσεις καραδοκούν και ύποπτα συμφέροντα που για το άνομο κέρδος τους δεν διστάζουν να προκαλέσουν τον όλεθρο και την καταστροφή και ο νοών νοείτο!

Στην παραμικρή λοιπόν υποψία καπνού, έστω και αν δεν είμαστε σίγουροι, ειδοποιούμε την Πυροσβεστική στο 199 ή στο 112. Δίνουμε όνομα, τηλέφωνο, περιγράφουμε τι βλέπουμε, αναφέρουμε την περιοχή που είμαστε καθώς και τι βλάστηση υπάρχει σε αυτή. Ολες οι δασικές πυρκαγιές αντιμετωπίζονται σχετικά εύκολα στην έναρξη τους, παρά αν πάρουν έκταση. Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας καθ' όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου εκδίδει τον "ημερήσιο χάρτη επικινδυνότητας πυρκαγιάς".

Αυτό τον χάρτη πρέπει να τον διαβάζουμε για να είμαστε ενήμεροι για τις περιοχές που υπάρχει κίνδυνος έναρξης και εξάπλωσης πυρκαγιάς. Για την Ευρυτανία, η Περιφέρεια και οι δύο Δήμοι σε συνεργασία με την Πυροσβεστική Υπηρεσία θα πρέπει να δούν την ίδρυση "Εθελοντικών Πυροσβεστικών Κλιμακίων" όπως ορίζεται απο τον νόμο 4029/2011. Βασική επίσης προϋπόθεση είναι να υπάρχει επάνδρωση των Πυροσβεστικών Υπηρεσιών με το απαραίτητο προσωπικό και όλα τα σύγχρονα μέσα.

Αυτό θα έχει πολλαπλά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες μιας και οποιαδήποτε πυρκαγιά θα αντιμετωπίζεται άμεσα και δεν θα χρειάζεται να περιμένουν ώρες μέχρι να φτάσουν τα οχήματα από την τοπική πυροσβεστική υπηρεσία, στην προκειμένη περίπτωση από το Καρπενήσι ή από το Φουρνά. Στη χθεσινή πυρκαγιά στο Τροβάτο τα οχήματα της πυροσβεστικής χρειάστηκαν δυόμιση ώρες να φτάσουν στο συμβάν, χρόνος απαγορευτικός για τον έλεγχο της φωτιάς. Να ετοιμαστούμε λοιπόν όλοι, πολίτες και αρμόδιοι φορείς, για ένα δύσκολο καλοκαίρι.

Όλοι μας μπορούμε και οφείλουμε να κινητοποιηθούμε για το καλύτερο. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε ούτε ένα δέντρο! Το καμένο βουνό είναι ένα θέαμα που συγκλονίζει, πόσο μάλλον αν δεις και μέσα στα καμένα χελώνες που δεν μπόρεσαν να φύγουν και να γλιτώσουν, ζώα του δάσους που τα πρόλαβε η φωτιά, ακόμη και ανθρώπους όπως έγινε στο Μάτι ...

Καλή δύναμη σε όλους μας στις δύσκολες μέρες που βιώνουμε. Παραμένουμε δυνατοί και με αλληλεγγύη μεταξύ μας και γρήγορα όλοι γεροί να χαρούμε και πάλι ετούτα τα βουνά και τα δάση που απλόχερα χάρισε η μάνα φύση στην Ευρυτανία μας!